Thực tế các năm qua, nhiều trường học đã có đội ngũ giáo viên cơ hữu là ca sĩ, họa sĩ, vận động viên, hoặc mời nghệ sĩ về trường cùng tổ chức hoạt động giáo dục.
NGHỆ SĨ CẢI LƯƠNG, HÁT BỘI VỀ TRƯỜNG
Vào giữa tháng 5.2025, sân Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng (P.Tân Định, TP.HCM) trở thành điểm đến hấp dẫn với sự tham gia của các nghệ sĩ cải lương nổi tiếng như Trinh Trinh, Hoài Thanh, Thanh Long và Tú Quyên. Chương trình Sân khấu học đường – Sáng ngời sử Việt đã mang đến cho các em học sinh những giây phút thưởng thức nghệ thuật đặc sắc, đặc biệt là ca cảnh Trưng Nữ Vương do NS ưu tú Trinh Trinh và em Hồ Thảo Nhi, HS lớp 5, biểu diễn.
Cô Trần Thị Thu Hương, Hiệu trưởng Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng, cho biết với hoạt động sân khấu học đường, các NS cải lương và HS các thế hệ được giao lưu, cùng xây dựng những tác phẩm hay, HS được tiếp cận với lịch sử dân tộc theo một phương diện mới, sinh động dễ hiểu, thêm yêu lịch sử và nghệ thuật truyền thống của nước nhà.
Nhiều trường tiểu học, trung học tại TP.HCM cũng thường xuyên có những hoạt động mời các NS về biểu diễn, giao lưu, tổ chức sân khấu học đường, sân khấu thiếu nhi. Tháng 12.2024, trong tiết sinh hoạt dưới cờ, Trường tiểu học Trần Hưng Đạo (P.Cầu Ông Lãnh) phối hợp Nhà hát Nghệ thuật hát bội TP.HCM tổ chức chương trình “Sân khấu học đường”, giúp HS hiểu hơn về nghệ thuật truyền thống hát bội (loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống độc đáo của VN, có lịch sử hình thành từ thế kỷ 13 và phát triển mạnh mẽ vào thời nhà Trần). Khi được thưởng thức những trích đoạn kinh điển như Trần Hưng Đạo ra quân, HS được các NS lý giải về ý nghĩa của các chi tiết trong hóa trang mặt nạ. Nhiều em còn được mời lên sân khấu, cùng thử làm các động tác cơ bản như cưỡi ngựa, chèo thuyền, biểu đạt cảm xúc qua giọng nói và ánh mắt, đặc trưng của hát bội.
Còn tại Trường tiểu học Trần Khánh Dư (P.Tân Định, TP.HCM) hoạt động sân khấu thiếu nhi do Sở VH-TT TP.HCM cùng Thành đoàn phối hợp tổ chức tại trường vào tháng 11.2024 mang đến những tiết mục đặc sắc, màn biểu diễn sinh động của các NS từ hát, múa, nhảy hiện đại tới biểu diễn xiếc, ảo thuật…
Nghệ sĩ cải lương cùng biểu diễn, giao lưu với học sinh Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng, P.Tân Định, TP.HCM
ẢNH: Đ.T.H
Giữa tháng 5.2025, Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ (P.Xóm Chiếu, TP.HCM) thực hiện chương trình sân khấu học đường với sự tham gia của nhiều NS.
Tương tự, một số trường THPT dù không tổ chức giảng dạy môn nghệ thuật cũng chủ động triển khai các chuyên đề âm nhạc, nghệ thuật dưới hình thức ngoại khóa hoặc chuyên đề tích hợp. Hoạt động này được thực hiện thông qua việc phối hợp với các trung tâm ca nhạc, đơn vị đào tạo nghệ thuật.
Theo ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (P.Bến Thành, TP.HCM), việc mời NS nổi tiếng về giao lưu với HS hiện nay chủ yếu chỉ là hoạt động ngoại khóa, không định kỳ, phụ thuộc vào cơ hội và sự linh hoạt của từng nhà trường. Tuy nhiên, nếu có cơ chế rõ ràng và ngân sách hỗ trợ cụ thể từ ngành giáo dục hoặc chính quyền địa phương, hoạt động này hoàn toàn có thể được tổ chức thường xuyên. Ông Phú cho rằng để môn nghệ thuật thật sự có chỗ đứng trong nhà trường, cần một lộ trình đầu tư nghiêm túc và bài bản bắt đầu từ cấp tiểu học. Đồng thời, Bộ GD-ĐT cần có chính sách đặc thù để các trường chủ động tuyển dụng hoặc ký hợp đồng linh hoạt với GV bộ môn theo nhu cầu thực tế.
NHIỀU TRƯỜNG CÓ CA SĨ, VẬN ĐỘNG VIÊN LÀ GIÁO VIÊN
Nhiều năm qua, nhiều trường học đã có đội ngũ GV cơ hữu dạy các môn âm nhạc, mỹ thuật, giáo dục thể chất cũng là ca sĩ, họa sĩ, vận động viên (VĐV) hay cả huấn luyện viên (HLV), trọng tài FIFA.
Tại Trường tiểu học Trần Khánh Dư (P.Tân Định), GV âm nhạc của trường là ca sĩ Ngọc Anh; GV mỹ thuật là họa sĩ Nguyễn Thị Diễm Châu; GV giáo dục thể chất là thầy Mai Hoàng Tiến, HLV môn võ cổ truyền. Cô Lê Thị Thu Hằng, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết khi vừa giỏi chuyên môn, vừa là những nhà sư phạm yêu nghề, những GV là ca sĩ, họa sĩ, VĐV, HLV có rất nhiều lợi thế trong việc tổ chức giảng dạy, tổ chức các hoạt động giáo dục, truyền cảm hứng nghệ thuật, thể dục thể thao cho các em HS.
Thầy Trần Trung Sơn, cựu HLV đội tuyển quốc gia môn muay Thái, là GV giáo dục thể chất Trường THPT Ngô Gia Tự (P.Phú Định, TP.HCM). Đồng nghiệp với thầy Sơn tại trường là thầy Nguyễn Huỳnh Nam, từng là trợ lý HLV bóng đá đội Trường CĐ Bách khoa Sài Gòn tại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên VN lần 3 – 2025.
Cô Công Thị Dung, cử nhân khoa Giáo dục thể chất, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, là GV giáo dục thể chất Trường tiểu học Tứ Liên (P.Hồng Hà, Hà Nội) từ năm 2004 đến nay. Cô là trọng tài FIFA và đạt đẳng cấp Elite – đẳng cấp cao nhất trong trọng tài của FIFA. Tại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên VN lần 2 – 2024, cô là giám sát trọng tài.
Một gương mặt nữ trọng tài, giám sát trọng tài rất nổi tiếng khác ở VN là cô Trương Thị Lệ Trinh, GV giáo dục thể chất tại Trường THPT Tân Trụ, xã Tân Trụ, Tây Ninh (trước là tỉnh Long An) từ năm 2009 tới nay.
Giỏi chuyên môn, yêu nghề dạy học, tham gia nhiều giải đấu, các VĐV, HLV, trọng tài, giám sát trọng tài chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm tích lũy từ quá trình tham gia các giải thể thao thành những nguồn học liệu quan trọng. Trong các tiết giáo dục thể chất, họ không chỉ dạy về chuyên môn mà còn phát hiện năng khiếu, chia sẻ, truyền cảm hứng mạnh mẽ cho học trò, để các HS luôn có thêm động lực, mục tiêu cố gắng.
Ca sĩ Ngọc Anh (bên phải) cũng là GV âm nhạc và cô Diễm Châu (bên trái), họa sĩ, GV mỹ thuật Trường tiểu học Trần Khánh Dư, P.Tân Định, TP.HCM cùng học trò
ẢNH: NVCC
CẦN ĐÁNH GIÁ, KIỂM TRA
Theo thạc sĩ Nguyễn Đình Tình, Phó trưởng khoa Cơ bản, Trường CĐ Sư phạm T.Ư TP.HCM, khi được mời dạy học, các NS, VĐV cũng phải tham gia vào việc xây dựng đề cương, chương trình, kế hoạch giảng dạy các học phần, đảm bảo tính thống nhất về nội dung giảng dạy với chương trình GDPT 2018 và kế hoạch giáo dục của nhà trường, giúp HS có kế hoạch học tập thường xuyên và lâu dài.
“Khi mời NS, VĐV tham gia dạy học trong trường phổ thông, trường học cũng cần kiểm tra, đánh giá thông qua việc dự giờ của các giảng viên có chuyên môn, lấy ý kiến phản hồi từ HS và phụ huynh để điều chỉnh kịp thời cả về con người lẫn chương trình giảng dạy”, thạc sĩ Tình nêu ý kiến.
Theo thầy Lê Minh Phước, Trưởng bộ môn âm nhạc, Khoa Sư phạm tiểu học – mầm non, Trường ĐH Đồng Nai, nếu tham gia, NS cần nghiên cứu đặc thù ngành để có hướng hoạt động giáo dục hiệu quả, nhằm đạt được mục tiêu quy định của chương trình.
Các nghệ sĩ trong chương trình sân khấu học đường
ẢNH: PHƯƠNG HÀ
Có thể thấy, việc triển khai môn âm nhạc, mỹ thuật, thể thao trong chương trình GDPT 2018 tại các trường THPT vẫn đang trong quá trình tìm kiếm mô hình phù hợp. Để bảo đảm quyền học tập và phát triển toàn diện cho HS, đồng thời thực hiện đúng tinh thần đổi mới chương trình, rất cần những điều chỉnh về mặt chính sách, bao gồm cơ chế linh hoạt trong tổ chức lớp học, biên chế GV và các mô hình phối hợp liên ngành, nhằm tháo gỡ các khó khăn hiện tại và khuyến khích HS tiếp cận các bộ môn nghệ thuật một cách thiết thực và hiệu quả hơn.
Nguồn kinh phí huy động từ đâu ?
Ông Hồ Ngọc Khải, Tổng chủ biên sách giáo khoa Âm nhạc (bộ Chân trời sáng tạo), Trưởng bộ môn Giáo dục nghệ thuật và thể chất, Khoa Giáo dục tiểu học, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, cho rằng: “Nếu NS được mời dạy các lớp trong nhà trường theo chương trình chính khóa thì nhà trường sẽ sử dụng ngân sách nhà nước cấp để chi trả. Còn nếu NS tham gia dạy các CLB năng khiếu thì kinh phí xã hội hóa với sự đóng góp của phụ huynh nhưng phải bảo đảm các quy định của nhà nước hoặc cấp có thẩm quyền”. Vì thế, ông Khải đề xuất để các hoạt động giáo dục nghệ thuật ở các trường tiểu học có ý nghĩa và bảo đảm chất lượng, cần ưu tiên cho đội ngũ GV tại chỗ hoặc GV các đơn vị lân cận.
Thạc sĩ Nguyễn Đình Tình cho rằng về kinh phí để mời NS, VĐV tham gia dạy học, có thể sử dụng ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, có thể xã hội hóa giáo dục từ việc kêu gọi đóng góp của phụ huynh HS trên cơ sở tự nguyện, hoặc hợp tác với các doanh nghiệp tại địa phương, kêu gọi nhà tài trợ trang thiết bị như phòng chuyên ngành, nhạc cụ, dụng cụ thể thao, đồ dùng mỹ thuật.
Thúy Hằng
📌 Bài viết này được đóng góp bởi người dùng và bản quyền thuộc về người dùng đã xây dựng bài viết. Bản quyền thuộc về tác giả gốc và chỉ dùng cho mục đích học tập và giao tiếp. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi để xóa nó.
