Linh hoạt nhiều giải pháp để hạn chế xe xăng

Như Thanh Niên đã thông tin, Sở Xây dựng TP.HCM vừa nghe báo cáo Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông trên địa bàn TP do đơn vị tư vấn là Liên doanh Công ty CP đô thị bền vững – Viện Khoa học công nghệ năng lượng môi trường thực hiện. Theo đơn vị tư vấn, giao thông đường bộ là nguồn phát thải lớn nhất, đặc biệt ở khu trung tâm TP có mật độ phương tiện và mức ô nhiễm cao. Từ đó, khu vực này được đề xuất làm nơi thí điểm vùng phát thải thấp (LEZ), hạn chế xe xăng không đạt tiêu chuẩn khí thải.

Ảnh: Nhật Thịnh

Theo lộ trình đề xuất, năm 2026, TP.HCM sẽ hạn chế trước với xe máy kinh doanh dịch vụ không đạt chuẩn Euro 2 và ô tô thương mại không đạt Euro 4 vào vùng LEZ; xe tải nặng chạy dầu diesel bị cấm hoàn toàn. Từ 2027 – 2032, quy định mở rộng cho toàn bộ xe máy dưới chuẩn Euro 2 và ô tô dưới Euro 4. Sau năm 2032, TP dự kiến nâng tiêu chuẩn khí thải và mở rộng vùng LEZ.

Trước đó, TP.Hà Nội cũng lên kế hoạch cấm xe máy xăng hoạt động trong vùng lõi của thủ đô. Từ cuối năm 2024, HĐND TP.Hà Nội đã thông qua Nghị quyết Quy định thực hiện vùng LEZ trên địa bàn.

Tìm giải pháp tối ưu

Câu chuyện về mục tiêu xây dựng vùng LEZ tại những đô thị lớn đã được đặt ra từ nhiều năm qua và càng trở nên bức thiết trong thời gian gần đây khi liên tục xuất hiện cảnh báo về tình trạng ô nhiễm không khí. Đa số bạn đọc (BĐ) Báo Thanh Niên đều đồng tình với giải pháp dùng các rào cản kỹ thuật, hành chính để cải thiện môi trường.

BĐ Thành Đạt nêu ý kiến: “Tôi ủng hộ kế hoạch có lộ trình cụ thể để hạn chế xe xăng vào trung tâm các đô thị lớn. Nhưng về lâu dài, giải pháp tối ưu vẫn là phát triển hệ thống giao thông công cộng xanh hơn, nhiều hơn, tiện hơn, để người dân tự hạn chế xe cá nhân”.

Tán thành, BĐ Phạm Lộc góp ý: “Muốn đạt được mục đích đề ra, theo tôi, cần phải làm thật tốt vấn đề xe buýt công cộng. Thứ nhất, việc phục vụ hành khách phải thật tốt. Thứ hai, phải có thêm nhiều trạm dừng đón trả khách. Thứ ba, thời gian suốt lộ trình cần được rút ngắn”.

BĐ Trường Lưu cũng cho rằng trước khi hạn chế xe xăng, TP.HCM cần tích cực tăng cường các tuyến xe buýt công cộng, lấy lại lề đường cho người đi bộ, dành đường riêng cho người đi xe đạp… “Hiện nay nhiều nơi không thể đi bộ được, người đi xe đạp thì chạy chung với xe máy, ô tô, nói gì đến chuyện khuyến khích giao thông xanh”, BĐ Trường Lưu nhận xét.

Cần hài hòa

Đa số BĐ lưu ý câu chuyện chuyển đổi phương tiện giao thông không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn là vấn đề xã hội. BĐ Tuan An nhận xét: “Nếu đặt dưới góc độ xã hội, mục tiêu giảm phát thải, xanh hóa môi trường… cần ứng xử hết sức hài hòa, dùng nhiều phương pháp hợp lý, linh hoạt, chứ không thể “đùng một cái” cấm cơ học”. 

BĐ Tuan An dẫn chứng: “Tăng mạnh mô hình thuê xe đạp như một số đô thị đang áp dụng chẳng hạn, để điều này trở thành thói quen của người dân khi di chuyển trong vùng lõi”. Tán thành, BĐ NguyenLe đề nghị: “Cơ quan hoạch định kế hoạch cần nghiên cứu đồng bộ, song song cả chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện cho người dân và nâng cấp, xanh hóa hạ tầng giao thông công cộng”.

Đề cập những tranh luận gần đây về chủ trương “hạn chế xe xăng”, BĐ Thanh Tâm Nguyễn quan tâm nhiều đến giải pháp kỹ thuật: “Băn khoăn hiện nay vẫn là công nghệ pin/sạc xe điện chưa được nhanh. Tôi nghĩ nên có giải pháp hỗ trợ mặt bằng làm trạm đổi pin, đồng thời hướng đến chuẩn pin chung, mới đảm bảo lâu dài”.

Cùng nhận định, BĐ Hung Nguyen nêu: “Bảo vệ môi trường là trách nhiệm toàn dân, không riêng gì câu chuyện xe xăng, dầu. Như vậy, cần một bức tranh quy hoạch lớn hơn cho các doanh nghiệp nắm được khoa học tiên tiến, an toàn để dùng chính công nghệ giải quyết bài toán tối ưu”.