Số thu thuế thu nhập cá nhân trong những năm qua tăng đều và chiếm tỷ lệ ngày càng lớn trong tổng thu nội địa. Ngoài việc cơ quan thuế triển khai chống thất thu các lĩnh vực như thương mại điện tử, kinh doanh… thì mức giảm trừ gia cảnh thấp cũng khiến số thuế nộp tăng lên.
Số thu thuế TNCN bình quân tháng tăng đều
Theo Bộ Tài chính, số thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 69,3% dự toán và tăng 24,2% so với cùng kỳ. Dựa vào dự toán ngân sách, số thu hiện nay đã lên 125.000 tỉ đồng (tăng 16.762 đồng so với tháng 5). Tính từ ngày 4.4 đến 30.6, cơ quan thuế nhận được 870.890 tờ khai đề nghị hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động. Hệ thống xử lý 251.071 lệnh hoàn với trị giá 1.140 tỉ đồng.
Cần sớm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế
ẢNH: NHẬT THỊNH
Như vậy, chỉ trong 6 tháng đầu năm, số thu thuế thu nhập cá nhân đã lên 125.000 tỉ đồng, cao nhất từ trước đến nay và vượt số thu thuế các năm 2020 trở về trước, cũng như gấp 2,2 lần trong vòng 10 năm trở lại đây. Đồng thời, số thu thuế TNCN chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong số thu nội địa, chiếm gần 11% tổng thu nội địa trong 6 tháng đầu năm. Số thu nội địa trong 6 tháng qua đạt 1,158 triệu tỉ đồng, bằng 69,4% dự toán, tăng 33,3% so cùng kỳ. Sắc thuế này ngày càng đóng vai trò lớn, cao hơn và ngấp nghé số thu các lĩnh vực khác. Chẳng hạn, số thu từ dầu thô trong 6 tháng 24.600 tỉ đồng, bằng 46,3% dự toán, giảm 16,7% so cùng kỳ. Giá dầu thanh toán bình quân 6 tháng đạt khoảng 76,8 USD/thùng, bằng 81,9% so cùng kỳ; sản lượng dầu thô thanh toán đạt 4 triệu tấn, bằng 50% kế hoạch. Hay thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 148.700 tỉ đồng, bằng 63,3% dự toán, tăng 6,5% so cùng kỳ (trên cơ sở tổng số thu thuế từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 221.800 tỉ đồng, bằng 54% dự toán, tăng 9,9% so cùng kỳ; hoàn thuế giá trị gia tăng khoảng 73.100 tỉ đồng, bằng 41,6% dự toán).
Số thu bình quân hàng tháng của thuế TNCN cũng dần tăng cao qua các năm. 6 tháng đầu năm 2025, các cá nhân thực hiện đóng thuế TNCN bình quân mỗi tháng 20.833 tỉ đồng. Trong khi các năm trước như năm 2024, bình quân tháng 15.750 tỉ đồng; năm 2023 là 12.259 tỉ đồng; năm 2022 là 13.581 tỉ đồng; năm 2021 là 10.638 tỉ đồng; năm 2020 là 9.595 tỉ đồng…
Cần điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong năm 2025
Ông Nguyễn Ngọc Tú, Trường ĐH Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội cho rằng, số thu về thuế TNCN tăng lên qua các năm cũng không có gì ngạc nhiên khi những quy định của sắc thuế này lạc hậu, chưa phù hợp với thực tế. Điều gây nhức nhối nhất của luật thuế TNCN là mức giảm trừ gia cảnh đối với người làm công ăn lương ở mức thấp và chưa phù hợp. Năm 2020, mức giảm trừ gia cảnh được điều chỉnh tăng lên 11 triệu đồng/tháng đối với người nộp thuế, 4,4 triệu đồng/tháng đối với người phụ thuộc. Mức này duy trì gần 5 năm nay dù rằng chỉ số CPI tính cộng dồn từ năm 2020 – 2024 đã hơn 17%, còn lạm phát thực tế có thể sẽ cao hơn mức này khi giá cả các mặt hàng hiện nay đã tăng nhiều so với trước. Nhưng luật Thuế TNCN, quy định, khi chỉ số CPI tăng 20% sẽ phải tính đến tăng mức giảm trừ gia cảnh. Chính vậy vậy, cần sớm đưa ra mức điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh để lấy ý kiến chứ không chờ phải sửa luật mới tăng lên.
Theo lộ trình sửa luật thuế TNCN đã công bố thì đến tháng 10.2025, dự thảo luật Thuế TNCN mới đưa ra Quốc hội, tháng 5.2026 thông qua và khả năng năm 2027 mới có hiệu lực áp dụng. Nghĩa là người lao động làm công ăn lương phải chờ 2 năm nữa thì mức giảm trừ gia cảnh mới thay đổi là quá lâu, quá chậm trễ. Trong khi nếu tính mức lạm phát đến hết năm 2025 tăng theo kế hoạch đề ra là 4,5 – 5% thì có thể con số CPI cộng dồn từ năm 2020 đến hết năm 2025 đã lên 20%. Nếu chưa có luật sửa đổi thì cũng cần áp dụng tăng mức giảm trừ gia cảnh để hỗ trợ người nộp thuế. “Để đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế và thực hiện theo đúng quy định của luật Thuế TNCN, Bộ Tài chính đang nghiên cứu xây dựng dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế TNCN báo cáo Chính phủ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét quyết định trong tháng 10 tới”, ông Nguyễn Ngọc Tú kiến nghị.
Việc xem xét tăng mức giảm trừ gia cảnh cho người làm công ăn lương trong năm 2025 cũng phù hợp để không gây bất cập, không công bằng giữ các thu nhập nhập chịu thuế trong thời gian tới. Bởi từ ngày 1.1.2026, cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng sẽ không đóng thuế TNCN.
📌 Bài viết này được đóng góp bởi người dùng và bản quyền thuộc về người dùng đã xây dựng bài viết. Bản quyền thuộc về tác giả gốc và chỉ dùng cho mục đích học tập và giao tiếp. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi để xóa nó.
