Không thể sống thiếu điện thoại?

Không ít người có thói quen mang điện thoại vào cả phòng tắm, giường ngủ, quán ăn… Họ xem điện thoại như… cái gối ôm. Họ mang điện thoại theo khắp nơi vì sợ bỏ lỡ thông tin, sợ bị “lạc đàn”, sợ cảm giác không được kết nối.

Giữ khư khư điện thoại như… cái gối ôm

Tối muộn, tại một quán ăn ở đường Nguyễn Gia Trí, P.Thạnh Mỹ Tây, TP.HCM (trước đây là P.25, Q.Bình Thạnh, TP.HCM), 3 người bạn ngồi cùng bàn ăn. Nhưng không ai nhìn nhau. Mỗi người một chiếc điện thoại, mắt dán vào màn hình. Lúc đồ ăn được dọn ra, họ vội bật camera chụp ảnh, đăng lên mạng xã hội rồi lại… tiếp tục lướt.

Hoàng Hữu Minh (24 tuổi, làm việc ở 3B Tôn Đức Thắng, P.Sài Gòn, TP.HCM; trước đây là P.Bến Nghé, Q.1, TP.HCM), thành viên trong nhóm, nói: “Thành phản xạ rồi. Đi đâu cũng cầm điện thoại. Đi vệ sinh cũng lướt. Ngủ quên thì thôi, chứ không là nằm trên giường tới 2 – 3 giờ sáng, vẫn Facebook, TikTok, YouTube. Không cầm điện thoại là thấy thiếu oxy. Không thể sống thiếu điện thoại”.

- Ảnh 1. — Có những người trẻ sử dụng điện thoại liên tục, bất kể không gian, thời gian

Còn với Nguyễn Ngọc Bích (24 tuổi, làm việc tại 56 Yên Thế, P.Tân Sơn Hòa, TP.HCM; trước đây là P.2, Q.Tân Bình, TP.HCM), cho biết thường có cảm giác trống rỗng khi rời điện thoại. Bích kể: “Có hôm điện thoại hư, phải gửi đi sửa 1 ngày. Mình ở nhà mà cứ đi qua đi lại không yên. Không có gì để làm, không biết nói gì với ba mẹ, không biết xử lý im lặng ra sao”.

Một khảo sát nhỏ của PV, cho thấy đa phần người trẻ đều có thói quen xem điện thoại là vật bất ly thân. Dù đang học, làm việc, đi ăn, lên giường ngủ… đều kè kè điện thoại, dán mắt vào màn hình để xem những thông báo.

Đỗ Bảo Dương (28 tuổi, làm việc tại 15 Trần Bạch Đằng, P.An Khánh, TP.HCM; trước đây là TP.Thủ Đức, TP.HCM), kể: “Tôi cảm thấy lo âu nếu không cầm điện thoại trong hơn 1 giờ”.

- Ảnh 2. — Xem điện thoại liên tục trong quán cà phê

Trong khi đó, Dương Thị Hoàng Mai (24 tuổi, làm việc tại 509 Tô Hiến Thành, P.Diên Hồng, TP.HCM; trước đây là P.14, Q.10, TP.HCM), nói: “Tôi thường xuyên kiểm tra điện thoại chỉ để yên tâm rằng mình không bị tụt hậu”.

Anh Lê Thành Tân (31 tuổi), nghiên cứu sinh tiến sĩ tâm lý, Trường ĐH Newcastle (Úc), cho rằng hành vi kiểm tra điện thoại liên tục có liên quan đến dopamine (chất dẫn truyền thần kinh liên kết với phần thưởng và sự mong đợi).

Anh Tân phân tích: “Mỗi lần mở điện thoại, não bộ hy vọng sẽ nhận được thứ gì đó thú vị. Có thể là một tin nhắn, một like, một bình luận trong bài viết từng đăng. Điều này tạo nên chuỗi phản ứng lặp lại như thói quen, khiến ta khó dứt ra được”.

“Với gen Z, thế hệ sinh ra cùng mạng xã hội, đó không chỉ là mong chờ nội dung vui vẻ, mà là nỗi sợ bị “bỏ rơi” khỏi dòng chảy xã hội”, anh Tân nói tiếp.

Phan Nguyễn Minh An, sinh viên Trường ĐH Văn Lang, cho biết: “Em không ghiền nội dung trên mạng xã hội. Có khi chỉ mở điện thoại xem nhóm chat có gì chưa? Xem hôm nay bạn thân đăng tải những gì. Em chỉ sợ bỏ sót, bị lạc đề, bị lạc nhóm”.

- Ảnh 3. — Dù ở không gian nào, thì điện thoại cũng được xem là vật bất ly thân của nhiều người trẻ

Hãy thiết lập khung thời gian “không điện thoại” mỗi ngày

Chuyên gia tâm lý Đặng Hòa Thu Nhân, Trung tâm tham vấn và trị liệu, tư vấn tâm lý Khải An (P.Bình Trưng, TP.HCM; trước đây thuộc P.An Thủ, TP.Thủ Đức, TP.HCM), cho biết: “Có những người trẻ, đặc biệt là gen Z bị cuốn vào vòng xoáy cập nhật. Nếu không tương tác, không biết trend (xu hướng), không phản hồi kịp group (nhóm), có cảm giác sẽ rất khó chịu và giống như “chệch đường ray” mà nhiều người cùng trang lứa đang đi. Vì vậy, họ giữ điện thoại, ôm khư khư điện thoại, như tấm vé để tồn tại trong thế giới xã hội số”.

Bà Nhân cho rằng: “Điện thoại làm nhiễu thời gian nghỉ ngơi tự nhiên. Ánh sáng xanh và kích thích nội dung liên tục khiến não không chuyển sang chế độ thư giãn. Lâu dài dễ rối loạn chu kỳ sinh học, mất tập trung, lo âu và thậm chí trầm cảm”.

“Sự lệ thuộc điện thoại còn làm các mối quan hệ thực suy yếu. Bạn bè gặp nhau nhưng ít khi trò chuyện sâu. Gia đình ăn chung nhưng mỗi người một màn hình. Đó là điều đáng báo động”, bà Nhân tiếp tục.

Thực tế, có những người trẻ thừa nhận chịu tác động rõ rệt từ thói quen cầm điện thoại như… cái gối ôm, khi giấc ngủ xáo trộn, tương tác thật ngày càng mai một.

Phạm Đức Long (29 tuổi, làm việc tại 96 Phan Đăng Lưu, P.Đức Nhuận, TP.HCM; trước đây là P.5, Q.Phú Nhuận, TP.HCM), kể: “Có đêm tôi bật YouTube nghe nhạc ngủ, nhưng giữa chừng lại bật dậy coi tiếp clip. Sau đó là lướt Facebook xem tin tức. Rồi xem TikTok. Vì thế, giấc ngủ không sâu, sáng dậy mệt mỏi mà vẫn cầm điện thoại đầu tiên”.

- Ảnh 4. — Chuyên gia cho rằng không nên bị lệ thuộc bởi điện thoại

Chị Nguyễn Vũ Thanh Thy (36 tuổi, phụ huynh học sinh, ngụ ở 458/22 Huỳnh Tấn Phát, P.Tân Thuận, TP.HCM; trước đây là P.Bình Thuận, Q.7. TP.HCM), cho hay con gái đang học lớp 9 cũng có thói quen không bao giờ rời điện thoại. “Mỗi lần như vậy, tôi hỏi gì thì con cũng gật đầu cho qua. Tối nào cũng đóng cửa phòng ôm điện thoại đến khuya. Có khi nhà xảy ra chuyện thì con mới biết sau cùng”.

Nghiên cứu sinh tiến sĩ tâm lý Lê Thành Tân nói: “Điện thoại có thể là chiếc gối ôm tinh thần, giúp giải tỏa, kết nối, yên tâm. Nhưng nếu “gối ôm” đó trở thành vật bất ly thân cả trong bữa cơm, buổi trò chuyện, lên giường chuẩn bị ngủ… thì đó không còn là kết nối, mà là lệ thuộc”.

Chuyên gia tâm lý Đặng Hòa Thu Nhân cho rằng không cần “quay về thời không smartphone”, mà là cần rèn luyện lại thói quen sử dụng công nghệ một cách tỉnh táo.

Bà Nhân gợi ý: “Hãy thiết lập khung thời gian “không điện thoại” mỗi ngày, đặc biệt là 30 phút đầu ngày và 1 tiếng trước khi ngủ. Nên giữ bàn ăn, phòng tắm, giường ngủ là khu vực “cấm điện thoại”, giúp não bộ có không gian hồi phục. Bật chế độ đen trắng (greyscale) vào giờ tối để giảm sức hút thị giác từ màn hình. Có thể thử thách 24 giờ mỗi tuần không mạng xã hội, chỉ giữ lại tính năng gọi, nhắn tin. Tìm các hoạt động thay thế, như đọc sách, viết tay, chơi thể thao hoặc trò chuyện thật”.

📌 Bài viết này được đóng góp bởi người dùng và bản quyền thuộc về người dùng đã xây dựng bài viết. Bản quyền thuộc về tác giả gốc và chỉ dùng cho mục đích học tập và giao tiếp. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi để xóa nó.