Lãi suất, tỷ giá cùng tăng

Giá USD lên mức kỷ lục dù lãi suất tăng

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng tỷ giá trung tâm lên mức cao nhất từ trước đến nay ở 25.228 đồng/USD vào hôm qua 30.7, thêm 22 đồng mỗi USD so với ngày trước đó. Tổng mức tăng từ đầu năm đến nay đã lên tới 893 đồng so với cuối năm 2024, tương đương 3,6%. Động thái này khiến các NH thương mại cũng tăng giá đồng bạc xanh lên mức cao kỷ lục. Vietcombank mua vào lên 26.010 – 26.040 đồng, bán ra 26.400 đồng. ACB nâng giá mua vào 26.020 – 26.050 đồng, bán ra 26.400 đồng, Vietinbank mua vào 26.044 đồng, bán ra 26.404 đồng… So với đầu năm, các NH thương mại đã tăng giá USD gần 850 đồng, tương đương lên 3,3%.

Ảnh: Ngọc Thắng

Giá USD tăng cao bất chấp việc NHNN bơm ròng tiền trên thị trường mở. Hôm qua, nhà điều hành đã thực hiện bơm ròng ra thị trường hơn 1.493 tỉ đồng ở các kỳ hạn 14, 28 và 91 ngày với lãi suất 4%/năm. Từ đầu tháng 7 đến nay, NHNN hầu hết bơm ròng tiền nhưng lãi suất trên thị trường liên NH vẫn ở mức cao nhất từ trước đến nay. Cụ thể, sau khi tăng mạnh lãi suất các kỳ hạn dưới 1 tháng lên 6,45 – 6,5%/năm vào ngày 25.7 (đây là mức cao nhất trong vài năm trở lại đây), mặt bằng lãi suất tiền đồng ngày 29.7 xuống còn 4,5 – 5,5%/năm ở các kỳ hạn. Lãi suất tiền đồng hiện cao hơn lãi suất USD từ 0,2 – 0,5%/năm (lãi suất USD dao động từ 4,3 – 4,5%/năm).

Chiếu vào các nhà băng cũng nhận thấy rất rõ điều này. TPBank tăng lãi suất tiết kiệm 0,2%/năm ở các kỳ hạn 1 – 3 tháng, lên 3,7 – 4%/năm; tăng 0,1% ở các kỳ hạn 6 – 36 tháng, lên 4,9 – 5,9%/năm. Trước đó, một số NH tăng nhẹ lãi suất ở một số kỳ hạn như VCBNeo, VPBank, Techcombank, Eximbank. Theo Hiệp hội NH Việt Nam, trong 6 tuần qua (từ 16.6 – 25.7), lãi suất tiền gửi cá nhân của 36 NH tiếp tục ghi nhận sự ổn định khi chỉ có 7 NH điều chỉnh lãi suất, trong đó 2 NH điều chỉnh giảm, 2 NH điều chỉnh tăng và 3 NH đồng thời tăng và giảm lãi suất ở một số kỳ hạn.

Giá USD, lãi suất chịu áp lực

PGS-TS Nguyễn Hữu Huân (ĐH Kinh tế TP.HCM) nhận xét những diễn biến về tỷ giá và lãi suất trong thời gian gần đây cho thấy thanh khoản trong NH đang ở mức thấp. NHNN phải mua kỳ hạn trên thị trường mở để bơm tiền ra, tác động đến tỷ giá đi lên. “Lượng tiền ra nhiều nhưng có thể chảy vào các kênh như ngoại tệ, chứng khoán, bất động sản nên giá mới tăng. Cũng có một nguyên nhân khác khiến tỷ giá tăng thời gian gần đây đó là xuất khẩu giảm”, ông Huân phân tích. Thực tế, dữ liệu vừa công bố từ Cục Hải quan (Bộ Tài chính) cho thấy tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong kỳ 1 tháng 7.2025 (1 – 15.7) đạt 38,21 tỉ USD, giảm 7% (tương ứng giảm 2,86 tỉ USD) so với kết quả thực hiện trong nửa cuối tháng 6.2025. Trong đó, xuất khẩu đạt 19,04 tỉ USD, giảm 13,2% so với kỳ 2 tháng 6 (tương ứng giảm gần 3 tỉ USD); nhập khẩu đạt 19,17 tỉ USD, xấp xỉ với giá trị nhập khẩu của kỳ trước. Như vậy, nhập siêu trong kỳ 1 tháng 7 cũng là nguyên nhân khiến tỷ giá tăng.

Ảnh: Ngọc Thắng

“Để hỗ trợ nền kinh tế, lãi suất được duy trì ở mức thấp trong thời gian qua. Nhưng mặt bằng lãi suất thấp kéo dài cũng sẽ gây nguy hiểm bởi tiền rẻ nhiều, có thể sẽ chảy vào các kênh đầu tư như chứng khoán, bất động sản, ngoại tệ. Lưu ý hiện nay là chỉ số công nghiệp và chỉ số quản trị mua hàng (PMI, chỉ số đo lường sức khỏe của ngành sản xuất và dịch vụ – PV) đang giảm. Điều này cho thấy tiền ít chảy vào khu vực sản xuất. Xuất khẩu hiện nay cũng đang gặp khó khăn. Nhưng dù rằng thuế quan của Mỹ với các nước được thực hiện thì vấn đề nền kinh tế Mỹ có suy thoái hay không, sức mua thị trường Mỹ có tăng hay không mới là vấn đề quan trọng. Bởi sức cầu thị trường Mỹ giảm do thuế quan gây ra có thể ảnh hưởng đến các nước xuất khẩu. Đây là áp lực cho tỷ giá những tháng cuối năm”, ông Huân nói.

Tương tự, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích khối khách hàng cá nhân của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, đồng tình rằng những diễn biến về giá USD tăng trong bối cảnh lãi suất tăng cho thấy thanh khoản trong NH thời gian gần đây có vấn đề. Thông thường khi lượng tiền được bơm ra từ thị trường mở thì lãi suất liên NH sẽ hạ nhiệt nhưng thực tế trong tháng 7 đã có mức lãi suất cao nhất từ hơn một năm trở lại đây. Vấn đề thanh khoản trong NH có tác động đến thị trường chứng khoán trong ngày 29.7. Các hoạt động bán chứng khoán do lo ngại thanh khoản. Lượng tiền trên thị trường được hút về NH giúp lãi suất đi xuống. Ngoài ra, tăng trưởng tín dụng thời gian gần đây khá nhanh nên các NH hút vốn, lãi suất tiết kiệm đi lên không có gì đáng ngạc nhiên, theo ông Minh. Tín dụng đáp ứng nhu cầu vốn cho các lĩnh vực, ngành nghề liên quan đến đầu tư công thì vốn còn chảy vào bất động sản cũng gia tăng. Tuy nhiên, thông tin thuế chuyển nhượng bất động sản công bố gần đây có khả năng tác động đến tăng trưởng tín dụng bất động sản khi nhu cầu giảm đi trong thời gian tới.

Riêng đối với giá USD trong nước, ông Nguyễn Thế Minh cho rằng đang chịu sự tác động từ đồng bạc xanh trên thị trường thế giới. Những ngày gần đây, giá USD thế giới liên tục tăng. Một yếu tố cần quan sát trong tuần này là cuộc họp của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) về chính sách tiền tệ với những thông tin liên quan đến lãi suất có được điều chỉnh hay không của Mỹ. Thêm vào đó, kể từ ngày 1.8, chính sách thuế quan của Mỹ với các nước đã đạt được thỏa thuận sẽ chính thức có hiệu lực. Mức thuế quan cao hơn có thể sẽ tác động đến lạm phát của Mỹ khi giá hàng hóa tăng. Hơn nữa, thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc chưa có kết quả nên làn sóng đầu cơ vào USD cũng ở mức cao hơn. Điều này phần nào tác động lên lãi suất. “Lãi suất và giá USD trong nước từ nay đến cuối năm chịu tác động từ những yếu tố bên ngoài, có xu hướng khó đi xuống”, ông Nguyễn Thế Minh cho hay.